Milliyet.com.tr/ Özel Emeklilerin yeni dönem zamlı maaşları için son viraja girildi. TÜİK, 3 Temmuz tarihinde haziran ayı enflasyon rakamlarını açıklayacak. Böylece yılın ilk 6 ayına ilişkin enflasyon farkı belirlenecek.
Özellikle maaş zammı dönemlerinde emekliler tarafından kök maaş ve en düşük emekli maaşı açısından bazı kafa karışıklıkları yaşanıyor. Peki kök maaş nedir, en düşük emekli maaşından farkı ne? Kök maaşlara bir düzenleme yapılacak mı? En düşük emekli maaşı için beklenti ne?
KÖK MAAŞ NEDİR, NASIL BELİRLENİYOR?
Konuyla ilgili merak edilenleri milliyet.com.tr’ye açıklayan Yeminli Mali Müşavir ve Ekonomist Muhammet Bayram şu ifadeleri kullandı: “Kök maaşa ilişkin tartışmalar son yıllarda yapılmaya başlandı. Yapılan artışlar kök maaşa yapıldığı ve ciddi oranda maaşı etkilediği için bir kafa karışıklığına yol açtı.
Devlet yatırılan prime göre bir maaş hesaplıyor ve eğer sigorta primini düşükten yatırdıysanız maaşınız muhtemeldir ki en düşük emekli maaşı skalasında olacak.
O yüzden en düşük emekli maaşı alanlar yapılan oransal zamların kendilerine yaramadığını söylemeye başladı. Emekliler kök maaşlarını öğrenebilirler. E-Devlet üzerinden giriş yapıp sigorta sistemi üzerinden asıl maaşlarını öğrenebilirler. Kök maaş asıl prime esas ücrettir. Prime esas ücret üzerinden oransal zamlar yapılır. Sene sonunda yüzde 25 zam yapılacaksa prime esas kazanç üzerinden yapılacaktır.
KÖK MAAŞIN, EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞINDAN FARKI NE?
Eğer sizin kök maaşınız 8 bin TL ise ve tahmini 6 aylık enflasyon farkının yüzde 25 olduğunu düşünürsek, eğer en düşük emekli maaşı olan 10 bin TL rakamı hiç artırılmazsa siz oransal zamdan faydalanamayacaksınız demektir. Çünkü sizin maaşınız 10 bin TL’ye tamamlanıyor.
8 bin TL’nin yüzde 25’i 2 bin TL’dir. Bunu eklediğinizde 10 bin TL yapıyor. Eğer en düşük emekli maaşı 15 bin TL’ye çıkarsa, sizin de kök maaşınız 8 bin TL ise, maaşınız 10 bin TL’ye çıkacak. Ancak devlet sizin maaşınızı 15 bin TL’ye tamamlayacak.
KÖK MAAŞLARA DÜZENLEME OLACAK MI?
Aslında her dönem için kök maaşlara bir düzenleme bekleniyor. En düşük emekli maaşı ve kök maaş tartışması yapılıyor. Bunun son bulması adına en düşük emekli maaşı kök maaşa sabitlenirse hem asgari ücretle aradaki makas kapanmış olur, hem de bu tartışmaları yaşamamış oluruz.
EN DÜŞÜK EMEKLİ MAAŞINA NE KADAR ZAM OLACAK?
En düşük emekli maaşı için benim tahminim yüzde 50 artışla 15 bin TL civarıdır. Ancak yapılacak oransal zam yüzde 25’ler civarında olacaktır.
KÖK MAAŞ EN DÜŞÜK MAAŞA EŞİTLENİR Mİ?
Bunun yapılması lazım. Hedeflenen enflasyona göre bir maaş zammı yapılması düşünülüyor. Eğer hedeflenen enflasyona göre yapılacaksa bu enflasyon beklentilerini çıpalar. Kişiler ne kadar maaş alacaklarını bilirlerse yarının ihtiyacını bugünden almazlar. Bununla birlikte enflasyon daha fazla artmaz.”
